Etiyopya’da geçtiğimiz hafta ilan edilen olağanüstü hal git gide daha acımasız bir hal alıyor. Hafta sonu yapılan bir açıklamayla birlikte, ülkedeki durumu sosyal medya üzerinden duyurmak suç haline geldi. Ülkede, geçtiğimiz Kasım ayından bu yana hükumet karşıtı gösteriler devam ediyor.
Ülkede, haber kanalı Oromia Media Network’ü, Etiyopya Uydu Televizyon ve Radyosu’nu ya da protestoculara destek veren Etiyopya diasporasının yayınlarını izlemek de artık yasadışı.
Yasağa uymayana hapis cezası
Etiyopya Savunma Bakanı Siraj Fegessa devlet televizyonundan yaptığı konuşmada “Bu yayınları izleyen ve sosyal medya üzerinden paylaşımda bulunan kimselere askeri müdahalede bulunulacaktır.” şeklinde konuştu. Olağanüstü hal kurallarını ihlal edenler üç ila beş yıl hapis cezası ile yargılanıyor.
Etiyopya’nın en geniş etnik grupları Oromolar ve Amharalar, hak ve özgürlüklerinin, yönetimdeki Etiyopya Devrimci Demokratik Halk Cephesi (EPRDF) tarafından kontrol edilmesine tepki gösteriyor. EPRDF, azınlıktaki Tigray grubu tarafından yönetiliyor. Bir hafta süren şiddetli protestolarda pek çok iş yeri ve devlet dairesinin yıkılmasının ardından Başbakan Hailemariam Desalegn 9 Ekim’de altı aylık olağanüstü hal ilan etti.
Geçtiğimiz yıl hükumetin başkent Addis Ababa’yı Oromo halkının topraklarını da kapsayacak şekilde genişletme planının üzerine çıkan protestolarda en az 500 kişi yaşamını yitirdi. Daha önce otoriteler tarafından reddedilen bu rakam geçtiğimiz hafta başbakan Hailemariam tarafından doğrulandı.
Elleri çapraz yapmak da yasak!
Olağanüstü hal kapsamında, şiddete sebebiyet verebilecek her türlü ifade ve iletişim aracı yasaklandı. Protestocuların sembolü haline gelen iki eli havaya kaldırıp bileklerden birleştirerek oluşturulan çarpı işareti de yasaklanan ifadeler arasında. Otoriteler herhangi bir izin olmadan vatandaşları arayabiliyor. Şiddete sebep olabilecek olayların yabancılarla konuşulması ya da terörist olarak nitelendirilen gruplarla iletişim kurulması da yasa dışı.
Voice of America (Amerika’nın sesi) ya da Alman Radyosu’nu dinlemek de yasaklandı. Yabancı diplomatlar, başkentten 40 km’den fazla uzaklaşabilmek için izin almak zorunda. İş yerlerini ve devlet dairelerini korumak amacıyla akşam 6’dan sonra büyük altyapı projelerine, tarlalara, devlet kurumlarına ve fabrikalara yaklaşmak yasak.
Çabalar yetersiz
Protestocuları biraz olsun sakinleştirmek için devlet ayrıca seçim sürecinde reforma gidileceğini ve etnik gruplardan daha fazla temsilcinin yönetimde yer alacağını açıkladı. EPRDF şu anda ulusal parlamentodaki tüm koltukları elinde bulunduruyor.
Ancak bu düzenleme de tansiyonu düşürecek gibi görünmüyor. Oromo Halk Kongresi adlı muhalefet partisinin lideri Merera Gudina “Bu çok küçük ve çok geç gelen bir müdahale. Rejim her zaman uluslararası toplumu memnun edecek şeylerin sözünü veriyor ancak bunları hiçbir zaman uygulamıyor” diye konuştu.